غلطك  Roller

  

از دیر باز مردم برای رفت وامدهای روزمره خود ، سعی بر هموار کردن راه

داشته اند. تا هم رفت وامد با سهولت وسرعت بیشتری انجام گیرد و

هم  اسیب کمتری به وسیله  ای که با آن رفت وامد میکنند وارد شود.

و همچنین برای ساخت  خانه همواره محلی را مد نظر قرار میدادند که زمین

ان مستحکم باشد و به اصطلاح امروزی نشست نکند.

پس از اینکه وسایل نقلیه ، شکل امروزی را بخود گرفت و همچنین خانه ها

جای خود را به اپارتمانها دادند ، موضوع هموار و متراکم بودن زمین شکل

مهمتری به خود گرفت.

بدلیل اهمیت بسیار زیاد غلطک در امر راه سازی ، موضوع بحث خود رابیشتر روی علم راهسازی متمرکز میکنیم.

***مهمترین مسئله درراهسازی میزان چگالی ومقاومت لایه های راه میباشد

این مقادیر باید درحد مطلوب باشد

***یا به عبارت دیگر سطوح مختلف جاده دراثرتنش های وارده ناشی ازعبوربارتغییرشکل نداده وبتواند تحمل جذب وانتقال باررا ازلایه های بالاتر به پایین تر داشته باشد براین منظورباید لایه های مختلف راه را تاحد قابل قبولی متراکم نمود.

***بدین منظور باید خاک متراکم شود

تراکم عبارتست از: ازدیاد چگالی خاک ازطریق نزدیک کردن ذرات و دانه های خاک به یکدیگر که معمولا با خارج کردن هوا ازفضاهای خالی بین ذرات خاک انجام میگیرد. متراکم کردن خاک باعث اضافه شدن مقاومت خاک کم شدن قابلیت تغییر حجم کم شدن قابلیت نفوذ پذیری خاک میگردد.

 میزان تراکم پذیری خاک به دانسیته اولیه خاک خواص شیمیایی وفیزیکی خاک ( نظیرتوزیع دانه بندی چسبندگی وغیره ) درصد رطوبت، نوع ومیزان نیروی متراکم کننده دارد

   غلطکها و موارد استفاده :

 1   - غلتکهای پاچه بزی TAMPING FOOT ROLLERS- SHEEPS FOOT ROLLERS

-2     غلتکهای شبکه ای GRID MESH ROLLERS

 -3    غلتکهای ارتعاشی VIBRATORY MESH ROLLERS

4     -  غلتکهای فولادی صاف SMOOTH STEEL DRUM

5     -غلتکهای پنوماتیک PNEUMATIC ROLLERS

  6    -غلتکهای کفشک دارSEGMENTED PAD ROLLERS

1   - غلتکهای پاچه بزی TAMPING FOOT ROLLERS- SHEEPS FOOT ROLLERS

غلطک پاچه بزی دارای استوانه ای مجهز به تعدادی پایههای بیرون آمده است و این پایه ها که به پاچه بزی موسومند به عمل تراکم کمک می کنند. وجه تسمیه پاچه بزی این است که عمل کوباندن این غلطک شبیه اثری است که یک گله گوسفند یا بز بر روی زمین بر جای می گذارند. انواع پاچه در اندازه ا و اشکال مختلف موجود هستند. این غلطک عمل تراکم را با استفاده از فشار استاتیک و همچنین کنترل انجام می دهد. این غلطک در ضمن تقریباً عمل ضربه ای هم انجام می دهد، اما در هنگام وارد شدن به زمین و خارج شدن از آن، دانه های خاک را تغییر مکان داده سطح زمین را می درد. این غلطکها معمولاً دارای چندین استوانه بوده و به صورت جفتی هم به کار می روند. مقدار فشار تماس با مساحت سطح پایه ها و وزن غلطک تغییر می کند. بعضی از انواع غلطکهای پاچه بزی به صورت ضربه ای هم کار کرده و تواتر ضربه ها تقریباً به حد غلطکهای لرزنده می رسد. این نوع غلطکها با سرعت بیش از 15 کیلومتر در ساعت فعالیت نمایند.

-2     غلتکهای شبکه ای GRID MESH ROLLERS

غلطکهای شبکه ای

این نوع غلطکها با سرعت نسبتاً زیاد قادر به کار بوده و در حین عمل، خاک را پراکنده نمی کنند. این غلطکها برای خرد کردن قطعات کلوخه خاکهای چسبنده مناسب می باشند.

همچنین از این نوع غلطک می توان برای خرد کردن و متراکم نمودن سنگهای نرم (که دارای افت 20% یا بیشتر در آزمایش فرسایش لس آنجلس می باشد) استفاده کرد. قسمت اعظم نیروی متراکم کننده این نوع غلطک از نوع وزن استاتیک و ایجاد ضربه می باشد.

 -3 غلتکهای ارتعاشی VIBRATORY MESH ROLLERS

غلطکهای لرزنده

 غلطکهای لرزنده در اندازه های مختلف از غلط کوچک دستی با صفحه فلزی لرزان  گرفته تا غلطکهای بزرگ خودرو که دارای استوانه های صاف یا پاچه بزی و یا Segmented pad می باشند، موجود میباشند . بسیاری از انواع این نوع غلطکها دارای تواتر و دامنه نوسان قابل تنظیم می باشند تا عمل تراکم بدلخواه انجام پذیرد . این نوع غلطک ها در حین کوبیدن خاک مقداری از رطوبت خاک را نیز کم می کنند که این عمل در مورد تراکم خاک های مرطوب مزیتی محسوب میشود . نیروی متراکم کننده غلطکهای لرزنده اساسا در نتیجه ارتعاش و وزن استاتیکی غلطک میباشد. 

4    -  غلتکهای فولادی صاف SMOOTH STEEL DRUM

غلطکهای با چرخ فولادی صاف

این نوع غلطکها هنوز هم به طور وسیع در عملیات ساختمانی به کار می روند. کاربرد این غلطکها در عمل تراکم اساس و سطح آسفالت راه ها می باشد. غلطکهای چرخ فولادی دارای انواع متفاوتی هستند که متداولترین آنها عبارتند از غلطک سه چرخ (دو محوری)، غلطک دو محوری تاندم، و غلطک سه محوری تاندم. وزن استاتیک مهمترین نیروی متراکم کننده را تشکیل می دهد.

غلطکهای پنوماتیک

5 –غلتکهای پنوماتیک PNEUMATIC ROLLERS

غلطکهای پنوماتیک در انواع مختلف موجودند. انواع اصلی آن عبارتند از غلطک چندچرخو غلطک پنوماتیک سنگین. از غلطکهای سنگین پنوماتیک در تراکم لایه های ضخیم خاک به میزان زیاد استفاده می شود. غلطک های چند چرخ معمولاً برای انجام کارهای پایانی روی خاک و سطوح آسفالتی به کار می روند. نوع نیروی متراکم کننده در این ماشینها بیشتر وزن ماشین و کنترل می باشد.

  6    -غلتکهای کفشک دارSEGMENTED PAD ROLLERS

 غلطکهای دارای صفحات فولادی

این نوع غلطکها شبیه غلطک پاچه بزی بوده فقط بجای پایه های پاچه بزی صفحات نسبتاً بزرگتر فولادی بر روی استوانه غلطک سوار شده اند. این نوع غلطکها در حین عمل تراکم اختلال کمتری در سطح خاک ایجاد می نمایند. تمام چهار نوع نیروی متراکم کننده در این نوع غلطک زنی مؤثر است.

 گردآورنده: بهنام روستائي